Radyoterapi

Radyoterapi Nedir ?

Radyoterapi, birçok kanser türü ve bazı hastalıkların giderilmesinde kullanılan bir tedavi türüdür. Özellikle kanserli hücrelerin yok edilmesinde kullanılan radyoterapi yöntemi, bu hastalığın büyüyüp gelişmesi, hastalıkla beraber seyreden dayanılmaz ağrıların hafifletilmesi amacı ile de kullanılmaktadır.

Radyoterapi Nedir ?

Radyoterapinin asıl amacı kanserli olan hücrelere zarar vererek yok edilmesini sağlamaktır. Bu işlemlerde sağlıklı hücrelerde hasar alabilirler. Fakat bu hasar sonucunda sağlıklı hücre kendisini yenilerken, hasar alan kanserli hücre kendisini yenileyemez ve yok olmaya başlar.

Radyoterapi; prostat ve gırtlak kanseri gibi hastalıkları tek başına tedavi edebilirken, meme kanseri tedavisinde sadece radyoterapi tedavisi işi yaramamaktadır. Radyoterapi ile birlikte kemoterapi tedavisi de gerekmektedir.

Radyoterapide kanserli hücrenin küçültülmesi esas amaçtır. Ameliyat öncesi vücutta bulunan kanserli hücrenin, ameliyat edilebilmesi için belli ölçülerde küçük olması gerekmektedir. Radyoterapi ile kanserli hücrenin küçültülmesi işlemi sağlandıktan sonra hasta ameliyata hazır hale gelir. Veya ameliyat sonrası kanserli dokunun temizlenmesinin ardından bölgede minik parçalar halinde kalan kanserli dokuların küçültülmesi amacıyla da yapılmaktadır.

Yukarıda da kısaca belirttiğimiz gibi Radyoterapi; Kanser hastalıklarının iyonlaştırıcı ışın ile tedavi edilmesi işlemidir. Hastanelerde yer alan Radyasyon Onkolojisi Bölümü bu konu ile ilgilenmektedir. Radyoterapideki amaç kanserli hücreye ışın ile müdehale edilerek küçülmesini sağlamaktır. 

Bu ışınlar dokudaki hücrelere zarar vermektedir. Zarar gören sağlıklı ve iyi hücreler kendilerini yenileyebilir. Fakat bu ışınlardan zarar gören sağlıksız ve kötü hücreler kendilerini yenilemeyi başaramazlar ve yok olurlar. Ameliyat öncesi kanserli bölümün küçültülmesi veya ameliyat sonrası kalan kanserli parçaların yok edilmesi amacı ile de kullanılmaktadır.

Radyoterapi kanser hastalıklarının tedavisinde tek başına kullanılabilirken, beraberinde cerrahi ameliyat ve/veya kemoterapi desteği ile de tedavi süreci işleyebilir.

Radyoterapi Yan Etkileri

Halk arasında ışın tedavisi olarak da bilinen radyoterapi, işlemin uygulandığı bölgenin etkilenme şekline, etkilenme miktarına ve kanser türüne göre değişiklik gösterebilir. Bu belirtiler radyoterapi aldıktan sonraki zamanı takip eden 1-2 hafta içerisinde görülebileceği gibi kanser hastalığının ikinci kere nüksetmesi gibi önemli durumların kendisini göstermesi seneler sürebilir. Genel olarak en yaygın görülen radyoterapi yan etkileri ise şu şekilde açıklanabilir;

• Halsizlik ve yorgunluk halinin oluşması
• Bulantı hissi ve kusma durumu
• Saçlarda dökülme
• Cilt döküntüleri
• Cilt kurulukları
• Kaşıntı durumu
• Deride soyulma olması
• İshal olma durumu
• Ağız içerisinde kuruluk ve yutmada güçlük çekme
• Ağız içerisinde oluşan yaralar
• Gözlerde kuruma hissi
• Cinsel yaşamda bozukluk
• Kişinin idrarını yaparken zorlanması
• Lenfödem oluşması
• İkincil kanser oluşması

Radyoterapi Nasıl Yapılıyor ?

Kanserli hastalıklarda, kötü hücrelerin yok edilmesi amacı ile kullanılan radyoterapi günümüz teknolojisi ile iki şekilde uygulanmaktadır. Bunlardan birisi dıştan, diğeri içten uygulanmaktadır.

Dıştan (eksternal) Uygulanan Radyoterapi

Kanser tedavisi gören çoğu hastada radyoterapi tedavisi dıştan yapılmaktadır. Bu tedavi genel olara ya tedavi merkezleri ya da polikliniklerde yapılmaktadır. Radyoterapi cihazlarının kullanıldığı bu işlemde, hasta olan dokulara ışın tedavisi uygulanmaktadır.

Bu uygulama yapılırken hastalıklı ve kanserli olan hedef bölge seçilerek ışınlar direkt olarak oraya gönderilmektedir. Bu sayede yoğun olarak ışın alan kanserli hücreler zarar görmeye başlar. Kendilerini yenileyemedikleri için küçülürler.

Radyoterapi bir diğer ismi ile ışın tedavisi hastanın ve kanserin durumuna göre uygulanan bir tedavi türüdür. Seanslar halinde uygulanmaktadır. Genel olarak 1-10 hafta boyunca haftada 5 gün olmak kaydı ile tedaviye başlanır. Seanslar doktor ile iş birliği yapılarak hastaya uygun şekilde biçimlendirilir. Radyoterapi alma süresi hastaya ve hastalığa göre 10-30 dakika sürebilir.

Radyoterapi (ışın tedavisi) sırasında, radyoterapi alacak olan hasta sedyeye yatırılarak işlemlere başlanır. Öncelikle ışın tedavisi yapılmayacak alanlar koruyucu tabakalarla örtülmektedir. Hastayı işleme hazırlayan personel mutlaka koruyucu kıyafetler giymelidir. Hasta tedaviye hazırlandıktan sonra personel yanda bulunan korunaklı alana geçer ve hastanın durumu buradan takip eder.

İşlem sırasında hasta herhangi bir acı veya ağrı hissetmez, hatta istediği takdirde işlemi yapan personel ile de iletişime geçebilmektedir. Işınlar kanserli dokuyu hedef alarak belirlenen yoğunlukta ve belirlenen sürede o bölgeye uygulanır.

Radyoterapi tedavisinin ardından hasta ve durumu mutlaka doktoru tarafından takip edilmelidir. Yapılan tedavinin ne kadar faydalı olduğu, kanserli hücrelerin boyutundaki değişiklik gibi unsurlar, görüntüleme ve tahliller yardımı ile takip edilmelidir. Hasta radyoterapinin ardından detaylı olarak muayene edilmeli ve olası yan etkiler incelenerek gerekirse ilaç tedavisine de başlanmalıdır.

İçeriden (İnternal) Uygulanan Radyoterapi

Bu uygulamada ise kanserli tümör içerisine radyoaktif bir madde yerleştirilmektedir. Bu uygulama vücut boşluğuna konularak da yapılabilir. Kişinin kanser tedavisi sürecinde geçirdiği ameliyatta, kanserli doku dışarı çıkarıldığı zaman yerinde kalan boşluğa da yerleştirme yapılmaktadır.

Türkiye’de Radyoterapi Fiyatları

Birçok alanda olduğu gibi tıp alanında da teknolojik ve bilimsel anlamda önemli sıçramalar yapan Türkiye’de en iyi şekilde radyoterapi tedavisi yapılmaktadır. Özellikle tedavini yapıldığı merkez veya kliniklerin son teknolojik cihazlarla donanmış olması, doktorların ilgili, güler yüzlü ve alanında uzmanlığıyla kendilerini kanıtlamış olması, Türkiye’nin neden bu alanda çok tercih edilmesini açıklamaktadır.

Fiziksel ve beyinsel olarak yüksek donanıma sahip olan hastanelerde tedavi görmek hastalığın iyileşme sürecini de etkilemektedir. Coğrafi konum bakımından da hem Avrupa hem de Orta Doğu ülkelerinden ulaşım rahat sağlanmaktadır. Fiyat olarak da oldukça uygun bir tedavi imkanı sağlanmaktadır.

Fakat fiyat konusu, gidilen hastaneye ve hastalığa göre değişmektedir. Kanserli dokunun evreleri, alınacak radyoterapi miktarı, beraberinde eklenmesi gereken bazı tedavi yöntemleri gibi durumlar fiyatı aşağı yukarı yönde etkilemektedir. Türkiye’de radyoterapi fiyatları hakkında daha ayrıntılı bilgi için; yetkili ve bilgili merkezleri aramanız daha sağlıklı olacaktır.

Stereotaktik Radyoterapi Nedir ?

Stereotaktik Radyocerrahi kısaca SRS olarak bilinen bu yöntemde kafanın veya beyinin bazı bölümlerinde sınırları iyi belirlenmiş bir alana, yüksek dozda ve stereo müzikler  gibi azalıp artarak verilen radyoterapi yöntemidir.

İsminin içerisinde cerrahi bulunmasına rağmen cerrahi bir müdahale değildir. Bu yöntem, beyne sıçramış nükseden kanserlerin, iyi huylu tümörlerin veya radyoterapi tedavisi ile işlem görmüş bölgelerin tekrar tedavi edilmesinde kullanılır.

Bu tedavinin uygulaması radyasyon terapistlerinin, medikal fizikçilerin ve hemşirelerin içinde bulunduğu büyük bir ekip tarafından planlanır ve yapılır.

Radyoterapi İle Tümör Küçülür Mü ?

Radyoterapideki asıl amaç, kanserli bölgeye ışın vererek zarar görmesini sağlamaktır. Bu işlem sırasında hem kanserli hücreler hem de az miktarda da olsa sağlıklı hücreler zarar görmektedir. Sağlıklı hücreler kendilerini yenileyebilme kabiliyetine sahiptir. Fakat aynı şey kanserli hücreler ve tümörler için geçerli değildir. Kendilerini yenilemeyi başaramayan bu hastalıklı hücreler küçülmeye başlar.

Bu tedavi özellikle ameliyat edilmesi zor olan büyüklükteki hücrelerin küçültülerek ameliyata hazır hale gelmesini kolaylaştırır. Ameliyat sonrasında da temizlenen bölgeden kalan minik hastalıklı hücrelerin giderilmesi için de kullanılır.