Bel Fıtığı Nedir ?

Bel Fıtığı Nedir ?

Lomber Disk Hernisi yani halk arasında bel fıtığı olarak bilinen bir bel rahatsızlığıdır. Bel bölgemizde bulunan ve lomber adı verilen yerin aralarında bulunan disklerin; kişinin o bölgeyi aşırı zorlaması sonucunda meydana gelen, kıkırdak yapının yıpranması, kopması, yerinden kayması veya oradaki sinir kökünün sıkışması ile meydana gelmektedir.

Daha sonrasında sinir kökünde oluşan baskı bel ağrılarına, bacak ağrılarına, bacaklarda uyuşmaya, kişinin kaslarının güçsüzleşmesine sebep olabilir.

İnsanların genellikle aşırı ağırlık kaldırması gibi sebepler sonucunda karşılaştığı bel fıtığı, kişinin dayanılmaz ağrılar ve acılar çekmesine, bununla birlikte günlük yaşam kalitesinin de düşmesine sebep olmaktadır.

Bel Fıtığı Nedenleri Nelerdir ?

İnsan vücudundaki omurların arasında bulunan diskler belli bir zaman sonra barındırdıkları sıvıyı kaybeder. Bu kaybın sebebi zaman ve yaşlanma olarak bilinmektedir. Sıvıların azalması bu disklerin dış etkenlere karşı olan dayanıklılığını ciddi oranda etkilemektedir. 

• Kişinin beli için ağır olan yükleri aniden kaldırması,
• Bilinçsizce yapılan bel hareketleri ve /veya egzersizleri,
• Kişinin belini kaldırabileceğinden fazla zorlaması,
• Herkesin yapması gereken günlük rutin vücut egzersizlerinin azlığı,
• Kişinin gün içerisinde belli bir süreden fazla ayakta kalması veya fazla uzun süre oturması,
• Kişinin düşmesi veya çarpması gibi aniden oluşan travmalar, içerisinde sıvı azalması olan ve dayanıklılık seviyesinin altına inmiş olan disklerin kaymasına veya yırtılmasına sebep olabilir.

Bel fıtığı genellikle orta ve ileriki yaşlarda daha fazla görülmektedir. Fakat günümüz zamanlarında bu yaş aralığı epey düşüşe geçmiş ve çocuklarda da görülmeye başlamıştır. Bazı kadınlarda aşırı ve aniden kilo alınması sebebi ile hamilelik dönemlerinde bu hastalığın meydana geldiği gözlemlenmiştir.

Genç yaşta bel fıtığına yakalanmamak ve ağrılarla başa çıkmak zorunda olmak istemiyorsanız yukarıda yazılanlardan bir kaçına dikakt etmeniz gerekmektedir. Özellikle sık hareket etmeli ve egzersiz yapmalısınız. Aşırı kilonun da sebep olduğunu unutmayarak beslenmenize de dikkat etmeniz yapılacaklar listesinin en başında bulunmalıdır.

Bel Fıtığı Belirtileri Nelerdir ?

Genellikle 30-60 yaş arasında yaygın olarak görülse de, kişinin kendisine dikkat etmemesi sebebiyle daha erken yaşlarda da görülebilmektedir. Aşağıda belirtilerini sıraladığımız bazı rutin olmayan durumlar sizde de mevcut ise en kısa zamanda bir uzmana danışmalısınız.

• Dayanılamayacak boyutlara ulaşan bel ağrısı,
• Belden kalçaya, kalçadan ise bacaklara uzanan bir ağrı dizisi,
• Kişinin bacaklarında veya bacağında meydana gelen karıncalanma hissi ve uyuşma hissi,
• Ayakta durmakta zorlanma, kişinin ayaklarında meydana gelen güçsüzleşme hissi,
• Oturmakta ve yürümekte ciddi boyutlarda zorlanma,
• Kişinin kaslarında meydana gelen güçsüzleşme hissi,
• Kişinin günlük rahatça yaptığı hareketlerinde zorlanma,
• İktidar azalması,
• Rutin yapılan günlük işlerde hemen ve kısa sürede yorulma,
• Kişinin idrarını tutamamaya başlaması,
• Günlük yaşamda meydana gelen denge kaybolması gibi belirtileriniz var ise mutlaka bir uzmana danışmalı ve eğer bu hastalığınız meydana gelmişse tedavi sürecine başlamanız gerekmektedir.

Bel Fıtığı Teşhisi Nasıl Konulur ?

Kişinin yukarıda saydığımız belirtilerden şikayetçi olup bir alanında uzman doktora gitmesi ile teşhis süreci başlamaktadır. Öncelikle fiziksel muayene ile birlikte hastanın günlük yaşam öyküsü, hastalık hikayeleri dinlenmektedir. Fiziksel yapılan muayenenin ardından doktorun emin olmak adına daha detaylı inceleme için nörolojik muayene istemesi kaçınılmazdır.

Görüntüleme gerektiren muayene ve testler için; röntgen, manyetik rezonans görüntüleme ve bilgisayarlı tomografi gibi yüksek teknolojik cihazlar bu rahatsızlığın teşhisi için kullanılan cihazlardır.

Bu cihazlar ile yapılan testlerin bazılarında kişinin yüksek radyasyona maruz kalacağı bilinerek hareket edilmelidir. Hamilelik gibi özel bakım gerektiren durumlar mutlaka doktor ile paylaşılmalıdır. Paylaşılmaması durumunda geriye dönülemez sonuçlar ortaya çıkabilmektedir.

Bel Fıtığı Tedavisi Nasıl Yapılır ?

Her şeyde olduğu gibi bu hastalıkta da tanı ve tedavi yöntemi kişiden kişiye göre değişmektedir. Öncelikle bu hastalığın tedavisinin de kişiye özel olduğu bilinmeli ona göre bir tedavi rotasi çizilmelidir.

Örneğin kişinin şiddetli ağrıları devam ediyorsa ve bel fıtığı teşhisindeki hastalık ileri seviyede ise yani son bağ dokunun da zarar görerek yırtılması ile meydana gelen bel fıtığında patlama oluşması durumu cerrahi operasyon gerektiren ameliyatlık bir durumdur.

Fakat ağrılar şiddetli değilse be bel fıtığı teşhisi ileri seviye olarak belirlenmediyse, kişiye uygun olarak verilen fizik tedavi ve ilaç yöntemi kullanılarak bu hastalığın giderilmesi amaçlanmaktadır.

Tedavi sürecinde kişinin belini zorlayacak ani hareketlerden kaçınmalı ve ağır şeyler kaldırmaması önerilmektedir. Mümkün olduğunca istirahat etmesi gereken hastanın fizik tedavi randevularını da aksatmaması gerekmektedir.

Ameliyatsız Bel Fıtığı Tedavi Edilir Mi ?

Bel fıtığı rahatsızlıklarında doktorun ilk amacı hastayı ameliyatsız bir şekilde iyileştirmenin yollarını aramaktır. Hastalık ileri seviyede kişiyi günlük yaşamından alıkoyacak bir boyuta ulaşmış ise ameliyat seçeneği gözden geçirilir.

Doktor ileri seviye olmayan bel fıtığı teşhisi durumlarında ilk olarak ultrasonik ısıtma tedavisi, kişiye uygulanan elektrik uyarıları, soğuk uygulama yapılması gibi tedaviler yapılarak hastanın kendisini toplayarak fizik tedavi uygulamasına geçilmesini ve egzersizlerin yapının kolaylaşmasını sağlamaktadır.

Ameliyat yapılmadan bel fıtığını tedavi etmedeki en büyük amaç; fıtık meydana gelmiş olan bölgenin meydana getirdiği sinir tahrişini en aza indirerek omurgayı koruyup eski sağlığına geri kavuşmasını sağlamaktır.

Fizik tedavi bu hastalığın ayrılmayan bir parçası olup, tedavinin gerçekleşmesi için mutlaka erken dönemde başlaması ve egzersizlerin mutlak suretle uygulanması gerekmektedir. Doktor ile hastanın iletişimi kuvvetli olup tedavi sürecinde neler yapılacağı, nasıl yaşanacağı gibi önemli bilgiler verilmelidir.

Bel Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır ?

Bel fıtığında uygulanan önemli tedavilerin yanı sıre ileri düzeyde oluşan fıtıklar için cerrahi operasyon yani ameliyat gerekmektedir. Bu ameliyat kişiye uygulanan genel anestezi, lokal veya spinal anestezi adı verilen uygulamalar eşliğinde yapılmaktadır.

Hastanın genel hikayesi dinlenerek öncelikle ameliyata karşı bir durumun olup olmadığı gözlemlenmelidir. Yüksek risk aşıma gibi durumları mutlaka hasta ile paylaşılmalı ameliyat süreci bundan sonra başlamalıdır.

Öncelikle fıtığın hangi diskler arasında olduğu saptanarak işe başlanır. Ardından fıtığın olduğu bölgeye minik bir kesi atılarak operasyon başlatılır. Kişi ameliyat sürecinde yüz üstü pozisyonda yatar durumda olmaktadır.

Ameliyat sonrası anestezi etkisinin geçmesi ile birlikte hasta rahatça ayağa kalkabilir, gerekli kontroller yapılarak  bir gün içerisinde taburcu edilebilir. Ameliyat sonrası hastanın iyileşme sürecinde neler yapması gerektiği hakkında mutlaka bilgi verilmelidir.

Bel Fıtığı Ameliyatı Sonrası

Bel fıtığı ameliyatı olan kişiyi taburcu etmeden önce mutlaka son kontrolleri yapılarak hastaya uyması gereken kurallar anlatılmalıdır.

• Öncelikle hasta asla ağır kaldırmamalıdır.
• Öne, yanlara, geriye doğru gibi yapılan ani eğilme hareketleri yapılmamalıdır. Yere eğilmesi gereken durumlarda eğilme hareketi yerine çömelme hareketi yapılmalıdır.
• Otururken bel boşluğu gözetilerek oturulmalı gerekirse bel arkasına destekleyici yastık konulmalıdır. Uzun süren oturma eylemlerinden kaçınılmalıdır.
• Mesleği sebebi ile oturması gereken kişiler saat başı olmak kaydıyla ayağa kalkıp hareket etmelidir.
• Yükseklerden bir şey alınması gereken durumlarda uzanmamaları alta bir yükseltici konularak alma işlemi yapılmalıdır.
• Soğuk alınmaması şiddetle önerilmektedir.
• Kişi mutlaka sık sık istirahat etmelidir. Bu saydıklarımız sadece ameliyat sonrası yaşama dönmek için değil hasta olmayan kişilerin de bu hastalığa yakalanmaması için uyması gereken kurallardır.

Bel Fıtığı Egzersizleri Nelerdir ?

Bel fıtığı rahatsızlıklarında yapılan egzersizler son derece önemlidir. Bel ve omurga bölgesindeki zayıf kalmış kasların güçlenmesini sağlar.

Kişilerin hareket yeteneklerini arttırır ve duruş bozukluklarını düzelterek ağrıyı hafifletir.

Bu hareketlerin mutlaka her gün yapılması gerekmektedir. Mutlaka her gün yapılmalıdır. Her gün yapılmazsa eğer olumlu bir sonuç alınamaz. Doktorunuzun belli bir dakika uyarısı olmadığı müddetçe sabah akşam 15’er dakika yapılması önerilmektedir. 

Yapılış şekillerine göre;

• Gevşeme 
• Yatma ve yataktan kalkma hareketi
• Boyun ve sırt bölgesini gerdirme
• Yan bölgeleri gerdirme
• Omuz bel hareketi
• Emekleme hareketi
• Yüz üstü gerinme hareketi
• Kısmi doğrulma hareketi
• Yarı eğilme hareketi
• Sırtı yere temas ettirme hareketi
• Diz göğüs hareketi
• Yüz üstü gerdirme hareketi
• Yatarken yana dönme hareketi

gibi başlıca hareketler yapılabilir.